Tymczasowe aresztowanie – adwokat Wrocław

 

Tymczasowe aresztowanie jest wyjątkowo surowym środkiem zapobiegawczym stosowanym przez policję czy prokuraturę. Niestety w naszych, polskich realiach jest ono do tego przez organy często nadużywane. Zdarza się, że takie aresztowanie ma na celu „zmiękczenie” podejrzanego przed przesłuchaniem. Gdy dojdzie do aresztowania nas lub osoby bliskiej, musimy wiedzieć jak się zachować, by dobrze ochronić swoje prawa w procesie. Przydatna jest wtedy pomoc adwokata, który w sprawie działać będzie merytorycznie i w oderwaniu od emocji. Te bowiem zawsze towarzyszą osobom bezpośrednio zainteresowanym.

 

Czym jest tymczasowe aresztowanie?

Tymczasowe aresztowanie to środek zapobiegawczy uregulowany w przepisach kodeksu postępowania karnego. Wyjaśnić należy jednak kwestię potocznego rozumienia aresztowania. Umieszczenie w tymczasowym areszcie jest bowiem możliwe tylko i wyłącznie na podstawie decyzji sądu. Bez tej decyzji jednak policja ma możliwość zatrzymania każdej osoby podejrzanej na 48 godzin. Wystarczy przypuszczenie, że popełniła przestępstwo, a do tego nie można ustalić jej tożsamości lub zachodzi obawa jej ucieczki bądź ukrycia, czy zatarcia śladów przestępstwa. Przed końcem tych 48 godzin należy taką osobę zwolnić, albo złożyć do sądu wniosek o wydanie postanowienia w przedmiocie tymczasowego aresztowania. Od tego momentu sąd ma 24 godziny by formalnie wydać postanowienie o tymczasowym aresztowaniu.

Rozróżnienie tych dwóch etapów potocznie rozumianego „aresztowania” jest istotne z punktu widzenia prawa, gdyż przepisy postępowania odmiennie regulują przyczyny zastosowania zatrzymania oraz samego tymczasowego aresztowania, które obarczone jest dużo surowszymi wymogami, niż tylko podejrzenie policji. Policja może zdecydować się na zatrzymanie w wyniku wcześniejszych czynności, chociażby przeszukania i wykrycia np. substancji niedozwolonych (zapoznaj się z naszym wpisem o tym kiedy policja może Cię przeszukać i jak powinno to przebiegać).  Są to jednak rozważania prawne, które zasługują na swój osobny wpis.

 

Co zrobić gdy mnie aresztują?

Przede wszystkim należy zaznaczyć, że nie ma możliwości odmowy poddania się zatrzymaniu. Taka odmowa będzie skutkować użyciem przez uprawnione organy przymusu. Kodeks postępowania karnego nakazuje jednak natychmiastowe poinformowanie zatrzymanego (aresztowanego) o przyczynach zatrzymania i o przysługujących mu prawach. Tym prawem jest przede wszystkim prawo skorzystania z pomocy adwokata. Policja jednak z dobrej woli raczej numeru do dobrego adwokata nam nie poda. Z tego powodu warto mieć na wszelki wypadek zapisany numer w telefonie. Zachęcamy oczywiście do zapisania sobie numeru telefonu do naszej Kancelarii – +48 572 567 321, który w sprawach aresztowań jest czynny całodobowo. Oprócz tego do protokołu zatrzymania mamy prawo złożyć oświadczenie. W tym oświadczeniu możemy żądać zaprotokołowania np. nieprawidłowości przy zatrzymaniu, nadmiernej agresji, itp.

Fundamentalnym uprawnieniem zatrzymanego jest prawo do złożenia zażalenia na zatrzymanie, które musi zostać przekazane do rozpoznania właściwemu sądowi niezwłocznie. Oczywiście, przygotowanie takiego zażalenia jest utrudnione, gdy jest się zatrzymanym. Dlatego także w tym przypadku pomocna jest asysta adwokata. Warto w tym miejscu nadmienić, że w przypadku zatrzymania, upoważnienia do obrony adwokatowi może udzielić nie tylko sam zatrzymany. Także członkowie jego rodziny, a nawet zupełnie obca osoba, mają taką możliwość. Dzięki temu możliwe jest działanie na rzecz zatrzymanego już od pierwszej chwili kontaktu z adwokatem.

 

Kiedy policja musi wypuścić aresztowanego?

Osobę zatrzymaną (aresztowaną) należy natychmiast zwolnić, gdy ustanie przyczyna zatrzymania lub jeśli przed końcem 48 godzin od momentu zatrzymania nie przedłoży się wniosku do sądu o tymczasowego aresztowanie. Ten enigmatyczny zapis ustawy niestety wykorzystywany jest często na wydłużanie czasu zatrzymania do pełnych 48 godzin. Z tego powodu tym ważniejsze jest korzystanie ze swoich uprawnień przy zatrzymaniu, domaganie się rzetelnego spisania protokołu. Wymienienie w protokole konkretnych przyczyn zatrzymania ułatwi ustalenie, że przyczyny te ustały. Ponadto konkretnie określone przyczyny zatrzymania łatwiej kwestionować w zażaleniu.

 

Wniosek o tymczasowe aresztowanie – co dalej?

Jeśli jednak organy postępowania skierowały wniosek o tymczasowe aresztowanie do sądu, w ciągu 24 godzin odbędzie się posiedzenie sądu. Na tym posiedzeniu sąd podejmie decyzję o zwolnieniu zatrzymanego, lub zastosowaniu aresztu na czas do 3 miesięcy. Ten okres może być później sądowo dalej przedłużany. Jeśli do tej pory nie korzystaliśmy z pomocy adwokata, to na tym etapie jest on już niemalże niezbędny. Decyzja sądu może bowiem na szereg tygodni umieścić nas w izolacji. Wyznaczonemu adwokatowi prokurator musi udostępnić i ujawnić akta sprawy w zakresie stanowiącym podstawę wniosku o areszt. Do tego dzięki rozmowie adwokata z zatrzymanym możliwe będzie odpowiednie przygotowanie obrony przed sądem.

Teoretycznie tymczasowe aresztowanie powinno być stosowane wyłącznie w wyjątkowych przypadkach. Jeśli jednak przed sądem staje prokurator, który rzetelnie przygotował wniosek o tymczasowe aresztowanie, a z drugiej strony podejrzany, który nie zapoznał się z materiałem dowodowym przeciwko niemu, a ponadto nie zna przepisów postępowania, które mogłyby go ochronić, istnieje bardzo duże ryzyko, że sąd tymczasowy areszt wobec nas zastosuje. Co prawda od tego postanowienia także przysługuje zażalenie, niejako „ostatnia deska ratunku”. Jednak jego rozpoznanie przez sąd nastąpi już nie w terminie 24 godzin, ale nawet 7 – a w pewnych przypadkach więcej – dni.

 

 

 

autor wpisu: adw. Jakub Krause

zdjęcie Bill Oxford dla Unsplash